Monday, April 26, 2010
गजल - बाधक नेता
लोकतन्त्र ल्याए पनि शोकतन्त्र दियौ नेता ।
संम्रिद्ध जन चाहनामा बाधक भयौ नेता ।
बलिदान र योगदानको उच्च कदर गर्न छाडि
प्यास मेट्न सहिदको आलो रगत पियौ नेता ।
शान्ती र संबिधानको सुगा रटाइ तिम्रो
नैतिकता र आदर्शको कुन राजनीति गर्यौ नेता !?
परिवर्तनको स्वप्नफूल फुलाउने आकांक्षामा
आश्वासनको खेतमा झुटा बिज छरी रह्यौ नेता ।
अन्योलताको निकासपछि बिकासको आशा थियो
मानवीय संबेदनाहिन फगत जीवन जियौ नेता ।
मरिरा’छन गरीबहरु जीवनजलको अभावमा
कुर्सी च्याप्ने कुर्सी ताक्ने मोह मात्र पाल्यौ नेता ?
सहमतीय राजनीति निर्बिकल्प बुझ्दा बुझ्दै
सहकार्य, एकताको मूल मन्त्र भुल्यौ नेता ।
24 April,’10
लोकतन्त्र दिवसका दिन लेखेको भए पनि जनताको ऐतिहासिक बिजय भएको उत्सबलाई निरस पार्नु उपयुक्त लागेन त्यसैले, आज मात्र तपाईंहरु माझ यो कोशेली पस्किदैछु ।
Saturday, April 24, 2010
लोकतन्त्र - जिन्दावाद!
आज, लोकतन्त्र दिवस । ०६२/०६३ को आन्दोल सफल भएको दिन गगनभेदी नारा घन्काउदै सातदोबाटो, एकान्तकुना, जावलाखेल, पुल्चोक, कुपोन्डोल, सुन्धारा, सहिद गेट, पुतलिसडक, बागबजार हुँदै रत्नपार्कको आमसभामा पुगेको र कालिमाटीबाट बल्खु हुँदै जावलाखेल पैदल फर्किएको क्षण झलझली याद आइरहेकोछ । चार बर्ष अगाडि बैशाख ११ गत्तेका दिन असीमित जोश, उमँग र खुशीले तरङित थिएँ, तर अहिले केही शिथील र निराश छु । त्यसैले, केही लेख्न खाशै मन त छैन तै पनि जनताको बिजयको त्यो दिनलाई सम्झने कोशीस गरिरहेकोछु । यतिखेर मैले सम्पूर्ण नेपालीको संघिय गणतान्त्रिक मुलुकप्रतिको आशा र बितृस्णा राम्ररी महशुस गरिरहेको छु ।
१० बर्षे जनयुद्ध र १९ दिने जनआन्दोलनमा सहिदहरुले गरेको बलिदान, केही देशभक्त नेताहरुले सच्छ हृदयले गरेको त्याग, निर्णय-नेत्रित्वदायी भूमिका एवम जनताको परिवर्तनप्रतिको चाहना र अदम्य साहसका कारण २४० बर्षदेखिको सामन्त र निरन्कुश राजतन्त्रलाई दाल्न सम्भव भयो । जन चाहना अनुरुप नेपाललाई गणतन्त्र, संघीयता र धर्मनिरपेक्ष राष्ट्र घोषणा गरियो । राजतन्त्रको समाप्तिपछी देखिएका थुप्रै बाधा अड्चनहरु पार गर्दै करोडौ खर्च गरेर संबिधान सभाको निर्वाचन सम्पन्न पनि भयो । हाम्रा ६०१ सभासदहरु आँफैले २०६७ जेष्ठ १४ गत्ते नयाँ संबिधान दिने वाचा गरे तर अहिले आएर निर्धारित समयभित्र संबिधान बनाउन असफल भएपछी फेरी ताजा जनमतको कुरा गर्नु उनिहरुको गैरजिम्मेवारीपन हो । आम नागरिकको शान्त र सम्रिद्ध देश देख्ने जनभावनाको अपमान गर्नेहरुलाई हामीले अब फेरी खुरुखुरु भोट हाल्न तयार हुनु हुँदैन । अहिलेको उत्तम बिकल्प भनेको 'राजनैतिक दलहरु चाडै सहमति गरेर संबिधान सभाको केही समयाबधी थप्नु र बिना तलबभत्ता छिटो भन्दा छिटो नयाँ संबिधान जारी गर्नु हो' । तर पहिलो सर्त, उनिहरुले जनता समक्ष माफि मागेर इमान्दारिपुर्बक सहमतिय राजनीतिको प्रतिबद्धता ब्यक्त गर्नुपर्दछ । यस जटिल अवस्थामा लोकतन्त्र दिवस मनाउनु र भाषनमा कुर्लिनुमा कुनै अर्थ छैन, नेताहरुले व्यबहारमा परिवर्तन देखाउनु पर्यो । नेताहरुलाई मोजतन्त्र त जनतालाई शोकतन्त्र भएको यस स्थितिमा म अलिकती पनि उत्साहित छैन, बरु प्राप्त उपलब्धि गुम्ने पो हो कि भन्ने कुराले चिन्तित छु । मेरो बिचारमा अझै एउटा शान्तिपूर्ण उथलपुथल अनिबार्य छ । जनताको बलले नारायणहिटी दरबारको राजालाई घुडा टेकाएर जँगल पुर्याए जस्तै अब दलभित्र रहेका अबसरवादीलाई खबरदारी गर्दै, स्वार्थी र पाखन्डी नेता भनाउदाहरुलाई पनि अस्विक्रित र बहिस्क्रित गर्दै जनचेतनाको हुरिले बदारेर एउटा कुनामा थुपार्नु पर्दछ । हामीले ऐतिहासिक जित ठानेर मुक्त कन्ठले लोकतान्त्रिक गणतन्त्र जिन्दावाद भन्यौ र शासन सत्ताको बागदोर दलहरुलाई सुम्पिएका थियौ तर हामीले चार बर्षको अबधिमा लोकतन्त्रका आधारभुत मुल्य मान्यताहरु व्यबहारमा महशुस गर्न सकेनौ । देश र जनताको इच्छा र आकांक्षासँग खेलवाद गर्ने र कुठाराघात गर्ने अधिकार कसैलाई छैन । उनिहरुले शान्ती स्थापना र संबिधान निर्माणमा देखाएको अकर्मन्यता र असक्षमताले सम्पूर्ण नैतीकता गुमाइसकेका छन । अबको आन्दोलन इमान्दार नेता-सचेत जनता एकातिर र देश लुट्ने-गरीब चुस्ने राष्ट्रघातीहरु अर्कोतिर उभिने समय आएकोछ ।
जनता अजेय शक्ति हौं । जनता निर्बिकल्प शक्ति हौं । जनता सर्बशक्तिमान हौं ।
गणतन्त्र जिन्दावाद ! लोकतन्त्र जिन्दावाद!
जय जय नेपाली !
जय जय नेपाल !
24 April,'10
तेरो-मेरो होइन बिन्ती!
बुद्धको सन्तान हामी शान्त जीवन बाँचौ ।
संसारकै अग्लो शिर सधैं उच्च राखौं ।
मधेशमा बस्यौ हामी भयौ मधेशी
पहाडमा जन्म्यौ हामी भयौ पहाडी
पूर्व-पश्चिम हुर्केका छौ कोही हिमाली
कालोगोरो बर्ण हाम्रो सबै नेपाली ।
कुमार्गलाई आजै त्यागी सुमार्गमा लागौ ।
कुबुद्धिलाई आजै छाडि सुबुद्धिले सोचौ ।
एउटा हाँस्दा सबै हाँस्ने हाम्रो चोखो मन
मिलिजुली बस्ने हाम्रो आफ्नै नेपालीपन
फरक भेषभुषा हाम्रो जात नेपाली
वीरहरु गाउछौ शान्ती झण्डा उचाली ।
परिश्रमी पाखुरीलाई सिर्जनामा लगाऔ ।
पसिनाले माटो सिची देशमै कमल फुलाऔ ।
दिदीको आसुँ बग्दा बहिनीले पुछ्नुपर्छ
भाइको चोट दाइलाई पनि बराबर दुख्नुपर्छ
चारै दिशा हिंड्न छाडि एउटै पाइला चालौं
तेरो-मेरो होइन बिन्ती! हाम्रो नेपाल भनौं ।
बुद्धको सन्तान हामी शान्त जीवन बाँचौ ।
संसारकै अग्लो शिर सधैं उच्च राखौं ।
17 April,’10
Thursday, April 15, 2010
नयाँ बर्षको शुभकामना
नयाँ बर्ष आँफैमा जादु वा चमत्कार होइन, तर आफ्नो समिक्षा गरी गल्तिलाई सच्याउने, प्रगतिलाई निरन्तरता दिने र नयाँ उद्देश्यको सुरुवात गर्ने शुभ साईट भने अबश्य हो । यस पावन अबसरमा तपाईं लगायत सम्पूर्ण परिवारको जीवनमा खुशी, सफलता, सुस्वास्थ्य, सुखशान्ति र दिर्घायुको शुभकामना चदाउन चाहन्छु ।
New year is not a magic on itself but its we who have to do miracles with new hope, new thought, new vision and positive attitude !
Wish you a prosperous and successful new year 2067 BS !
New year is not a magic on itself but its we who have to do miracles with new hope, new thought, new vision and positive attitude !
Wish you a prosperous and successful new year 2067 BS !
New Year Speech, 2067
Respected President, Weifang medical university, director of foreign affairs, head of departments, office personnel, friends, brothers and sisters
On the behalf of the Nepalese students, I would like to wish you all a very happy and prosperous new year 2067.
T.S. Eliot, A renowned scholar has said:
“For last year's words belong to last year's language, and next year's words await another voice. And to make an end is to make a beginning “.
So let’s all of us forget the sorrows of the past and make a new beginning. So that we may enjoy each day in comfort, we may get the Love of friends, family and Peace within our heart, we may have the Wisdom to choose priorities for things that really matter in life, so that we may share Generosity and never fall in life. Lets leave aside those alphabets and words that formed a sentence to annoy and hurt people, but instead lets all join hands and make a sentence that adores humanity and touches the lives of people. May our wishes be the transmitters for your positive attitude, strong desire and self confidence.
Life is a learning process. Within this period we achieve our goals. Behind every achievement there has always been a great role played by our educators. Educators have an upper hand in the development of our character and behavior. They create a winner in us and make us good people and better citizens with better morale and characters. So their presence in this event is a great moment for us for better inspiration and blessings. There’s no doubt that our university is a wonderful place to study at. With the mutual understanding and emotional attachment even the feeble status of an individual can be strengthened. We appreciate the help and support provided by the management in making this programme a grand success.
Last but not the least, I am thankful to the new year organizing committee for providing the opportunity for the speech .As I wish the grand success of the programme and hoping for its continuity .I am highly grateful to the respected president and other personnel for providing us your valuable time .
Happy New Year 2067 B.S.
14 April,'10
(हामीले नयाँ बर्षको अबसर पारेर युनिभर्सिटीमा बिभिन्न खेलकुद र साँस्कृतिक कार्यक्रमको आयोजना गरेका थियौ । सुप्रिम एडभाइजरको हैसियतले मैले राखेको मन्तव्य ।)
On the behalf of the Nepalese students, I would like to wish you all a very happy and prosperous new year 2067.
T.S. Eliot, A renowned scholar has said:
“For last year's words belong to last year's language, and next year's words await another voice. And to make an end is to make a beginning “.
So let’s all of us forget the sorrows of the past and make a new beginning. So that we may enjoy each day in comfort, we may get the Love of friends, family and Peace within our heart, we may have the Wisdom to choose priorities for things that really matter in life, so that we may share Generosity and never fall in life. Lets leave aside those alphabets and words that formed a sentence to annoy and hurt people, but instead lets all join hands and make a sentence that adores humanity and touches the lives of people. May our wishes be the transmitters for your positive attitude, strong desire and self confidence.
Life is a learning process. Within this period we achieve our goals. Behind every achievement there has always been a great role played by our educators. Educators have an upper hand in the development of our character and behavior. They create a winner in us and make us good people and better citizens with better morale and characters. So their presence in this event is a great moment for us for better inspiration and blessings. There’s no doubt that our university is a wonderful place to study at. With the mutual understanding and emotional attachment even the feeble status of an individual can be strengthened. We appreciate the help and support provided by the management in making this programme a grand success.
Last but not the least, I am thankful to the new year organizing committee for providing the opportunity for the speech .As I wish the grand success of the programme and hoping for its continuity .I am highly grateful to the respected president and other personnel for providing us your valuable time .
Happy New Year 2067 B.S.
14 April,'10
(हामीले नयाँ बर्षको अबसर पारेर युनिभर्सिटीमा बिभिन्न खेलकुद र साँस्कृतिक कार्यक्रमको आयोजना गरेका थियौ । सुप्रिम एडभाइजरको हैसियतले मैले राखेको मन्तव्य ।)
नयाँ बर्ष तिमी
चैत्रको पालुवा र कोकिलको
स्वरसँगै
बिदा माग्दैछ यो साल पनि
बिदाइकै सजावटमा स्वागत थाप्दै
आउँदैछ मुस्कुराउदै नयाँ बर्ष फेरी ।
बुदो बर्षको बदलामा शिशु बर्ष आइरहे
पाहुना र बाह्र महिनाका रुप बनेर
धेरैले बिगारे, थोरैले मात्र सिर्जाइछाडे
कोही हाँस्दै गए तर कसैले झन रुवाएर ।
आयौ नयाँ बर्ष उमङ लिइ तिमी फेरी
दुखी नेपालीको नयाँ आश बनिकन
हसाएर जानु अन्तिममा जादाखेरी
सबैका सारा चाहना मेटाइकन ।
पहिलेका कमजोरीहरु पनि पुरै भर्न
तिमी बदी नविनता ल्याइ आउनुपर्छ
करोडौको मनमा सधैं बाँचिरहन
बर्षैभरी प्रगती र सफलटा बाँडिरहनुपर्छ ।
विश्वाश लिएर आउ ए! आउने बर्ष
अध्यारोमा सहि बाटो पहिल्याइदिनलाई
अधुरो होइन जगाउन आउ नौलो आश
चोखो मनको बधाई र बिदाइ पाउनलाई ।
2058-12-30
घोराही, दाङ
(नेपाली माटोलाइ आबश्यक र सुहाउदो नयाँ दिनको पर्खाइमा ।)नयाँ बर्षको उपलक्ष्यमा उपहार स्वरुप सम्पूर्ण मित्रहरुमा मेरो पुरानो कबिता साट्दै नयाँ बर्षको शुभकामना बाड्न चाहन्छु । यो मेरो पुरानो डायरीबाट लिएको हुँ ।
तितो सत्य
तितो सत्य भन्न म बिबश छु है मेरी छोरी ।
आँखाभरी आसुँ तिमी नबगाउ है प्यारी छोरी ।
तिमी खेल्ने काख आज अचानक अलप हुँदा
तिमीलाई चुम्ने ओठ एकाएक बिलाई जाँदा
विश्वाश गर्न गाह्रो होला कसरी यो हुन्छ भनी
तितो सत्य भन्न म बिबश छु है मेरी छोरी ।
लुकाएर लुक्ने थिएन साँचो कुरा धेरै दिन
जसलाई धेरै चाहन्थ्यौ उही छाडि जाने किन
धेरैबेर रोइरह्यौ रे दु:खद खबर सुनेपछी
आँखाभरी आसुँ तिमी नबगाउ है प्यारी छोरी ।
बालक मन रुदा मुटु छिया छिया हुन्छ छोरी
आँखाभरी आसुँ तिमी नबगाउ है प्यारी छोरी
तितो सत्य भन्न म बिबश छु है मेरी छोरी ।
08 April,’10
आँखाभरी आसुँ तिमी नबगाउ है प्यारी छोरी ।
तिमी खेल्ने काख आज अचानक अलप हुँदा
तिमीलाई चुम्ने ओठ एकाएक बिलाई जाँदा
विश्वाश गर्न गाह्रो होला कसरी यो हुन्छ भनी
तितो सत्य भन्न म बिबश छु है मेरी छोरी ।
लुकाएर लुक्ने थिएन साँचो कुरा धेरै दिन
जसलाई धेरै चाहन्थ्यौ उही छाडि जाने किन
धेरैबेर रोइरह्यौ रे दु:खद खबर सुनेपछी
आँखाभरी आसुँ तिमी नबगाउ है प्यारी छोरी ।
बालक मन रुदा मुटु छिया छिया हुन्छ छोरी
आँखाभरी आसुँ तिमी नबगाउ है प्यारी छोरी
तितो सत्य भन्न म बिबश छु है मेरी छोरी ।
08 April,’10
Friday, April 9, 2010
मुल खम्बा दलेपछी
घर भट्के जस्तै भयो मुल खम्बा दलेपछी ।
दियो निभे जस्तै भयो ठुलो मान्छे गएपछी ।
हाँसी-खुशी जन्ती आउने हाम्रा सबै मान्छेहरु
एकोहोरो रोइरहेछन भोज दिने भान्छेहरु
अचानक चट्याङ् पर्दा अश्रुबर्षा दर्किरह्यो ।
आँखाबाट छानो सरी आशु झन बर्सिरह्यो ।
सम्हालिनु पर्दोरहेछ सारा धर्ती हल्लिदा'नि
बाँच्न कर लाग्दोरहेछ बेस्सरी मन दुख्दा पनि
मीठो बोली मन्द हाँसो सम्झनामा बाँकी रह्यो ।
जन्मैदेखी माया दिने न्यानो काख रित्तो भयो ।
बाँचुन्जेल जती पायौ अब छैन कहिल्यै पनि
अर्को साईनो पाईन्छ रे एउटा जुनी फेरे पनि
इश्वरको बरदान पाउन आत्मालाई पुजिरा'छु ।
भगवानको दया पर्खि यताउती खोजिरा'छु ।
घर भट्के जस्तै भयो मुल खम्बा दलेपछी ।
दियो निभे जस्तै भयो ठुलो मान्छे गएपछी ।
10 June,’09
दियो निभे जस्तै भयो ठुलो मान्छे गएपछी ।
हाँसी-खुशी जन्ती आउने हाम्रा सबै मान्छेहरु
एकोहोरो रोइरहेछन भोज दिने भान्छेहरु
अचानक चट्याङ् पर्दा अश्रुबर्षा दर्किरह्यो ।
आँखाबाट छानो सरी आशु झन बर्सिरह्यो ।
सम्हालिनु पर्दोरहेछ सारा धर्ती हल्लिदा'नि
बाँच्न कर लाग्दोरहेछ बेस्सरी मन दुख्दा पनि
मीठो बोली मन्द हाँसो सम्झनामा बाँकी रह्यो ।
जन्मैदेखी माया दिने न्यानो काख रित्तो भयो ।
बाँचुन्जेल जती पायौ अब छैन कहिल्यै पनि
अर्को साईनो पाईन्छ रे एउटा जुनी फेरे पनि
इश्वरको बरदान पाउन आत्मालाई पुजिरा'छु ।
भगवानको दया पर्खि यताउती खोजिरा'छु ।
घर भट्के जस्तै भयो मुल खम्बा दलेपछी ।
दियो निभे जस्तै भयो ठुलो मान्छे गएपछी ।
10 June,’09
Monday, April 5, 2010
पोहोर साल
स्वर्गीय बुवा !
बिधुवा आमा !
टुहुरा म !
यिनै हुन,
मलाई अस्विक्रित
शब्द-बिशेषणहरु
मेरो अब्यक्त पिडाहरु
मुटुका असह्य चोटहरु
यिनै हुन,
मेरो कठिन क्षणहरु ।
हुन त,
मेरो ह्रिष्तपुष्त इन्द्रियहरुले
भएकै देख्यो, भनेकै सुन्यो
तर पनि
आत्माले भनिरहेछ
यि कुराहरु,
पुरा असत्य हुन
पर्दाका नाटक हुन
निन्द्राका सपना हुन
कपटि र झुठा हुन
कि त,
सबै काल्पनिक हुन ।
पोहोर साल, आज
आफ्नै घरधुरिमा
सेतो कपडा ताङेको थिएँ
मझेरीमा छताछुल्ल
आसुँ बहाएको थिएँ
सर्बोच्च आदर्शलाई
सकि नसकी भए पनि
कलिलो कुम हालेको थिएँ ।
यिनै,
लुलाएका खुट्टाले
गह्रौ भार थामेको थिएँ
यिनै,
कमजोर हातले
थरथर काप्दै
दागबत्ती दिएको थिएँ ।
मेरो सामु, मेरै घरको
पहिलो पटक, पहिलो लाश
निरिह र क्षतबिक्षत बनेर
तोलाउदै हेर्न वाध्य थिएँ ।
रुवावसी छाएको थियो
जमिन भासिएको थियो
आकाश हल्लिएको थियो
अघिल्तिर,
एक स्वाभिमानी शीर
अचल झुकेको थियो
अर्ती उपदेश दिने ओठ
नराम्ररी सुकेको थियो
मलाई चियाउने आँखाहरु
चिर निन्द्रामा थिए
कहिल्यै नथाक्ने खुट्टाहरु
लम्पसार परेका थिए ।
आफन्तहरु मलामी थिए
नफुटेका हृदय दुखेका थिए
जम्मैका आँखा भिजेका थिए ।
एउटा चिता बन्यो
एउटै लाश चड्यो
आगो बल्न थाल्यो
तर,
सयौ मन एकैचोटि
दनदनी जल्न थाल्यो
हेर्दा हेर्दै क्षणभरमै
खरानी र धुलो भयो ।
म चिंहानमै छु
म शोकमै छु
म जलिरहेकै छु
तर,
मलाई अझै पनि
यो यथार्थ स्विकार्य छैन
मलाई यो तितो पचेको छैन
यो वास्तविकता लेख्न सकेको छैन
मेरो स्वर्गीय बुवा !
मेरी बिधुवा आमा !
म, टुहुरो सन्तान !
05 April,'10
बिधुवा आमा !
टुहुरा म !
यिनै हुन,
मलाई अस्विक्रित
शब्द-बिशेषणहरु
मेरो अब्यक्त पिडाहरु
मुटुका असह्य चोटहरु
यिनै हुन,
मेरो कठिन क्षणहरु ।
हुन त,
मेरो ह्रिष्तपुष्त इन्द्रियहरुले
भएकै देख्यो, भनेकै सुन्यो
तर पनि
आत्माले भनिरहेछ
यि कुराहरु,
पुरा असत्य हुन
पर्दाका नाटक हुन
निन्द्राका सपना हुन
कपटि र झुठा हुन
कि त,
सबै काल्पनिक हुन ।
पोहोर साल, आज
आफ्नै घरधुरिमा
सेतो कपडा ताङेको थिएँ
मझेरीमा छताछुल्ल
आसुँ बहाएको थिएँ
सर्बोच्च आदर्शलाई
सकि नसकी भए पनि
कलिलो कुम हालेको थिएँ ।
यिनै,
लुलाएका खुट्टाले
गह्रौ भार थामेको थिएँ
यिनै,
कमजोर हातले
थरथर काप्दै
दागबत्ती दिएको थिएँ ।
मेरो सामु, मेरै घरको
पहिलो पटक, पहिलो लाश
निरिह र क्षतबिक्षत बनेर
तोलाउदै हेर्न वाध्य थिएँ ।
रुवावसी छाएको थियो
जमिन भासिएको थियो
आकाश हल्लिएको थियो
अघिल्तिर,
एक स्वाभिमानी शीर
अचल झुकेको थियो
अर्ती उपदेश दिने ओठ
नराम्ररी सुकेको थियो
मलाई चियाउने आँखाहरु
चिर निन्द्रामा थिए
कहिल्यै नथाक्ने खुट्टाहरु
लम्पसार परेका थिए ।
आफन्तहरु मलामी थिए
नफुटेका हृदय दुखेका थिए
जम्मैका आँखा भिजेका थिए ।
एउटा चिता बन्यो
एउटै लाश चड्यो
आगो बल्न थाल्यो
तर,
सयौ मन एकैचोटि
दनदनी जल्न थाल्यो
हेर्दा हेर्दै क्षणभरमै
खरानी र धुलो भयो ।
म चिंहानमै छु
म शोकमै छु
म जलिरहेकै छु
तर,
मलाई अझै पनि
यो यथार्थ स्विकार्य छैन
मलाई यो तितो पचेको छैन
यो वास्तविकता लेख्न सकेको छैन
मेरो स्वर्गीय बुवा !
मेरी बिधुवा आमा !
म, टुहुरो सन्तान !
05 April,'10
Sunday, April 4, 2010
दिमखोला ! तिमी बगिरहनु
दिमखोला !
अझै याद छ मलाई
कलकल गर्ने तिम्रो बोलीमा
चौडा तिम्रो छात्तीमा, झरनामा
खुल्ला हृदय र जिस्किने बानीमा
हाँसिरहन्थ्यौ सधैं सधैं
हसाइरहन्थ्यौ सधैं सधैं
यसैमा म पनि रमाइरहन्थें
लाग्थ्यो,
अशली जिन्दगी जिउन कसैले जानेको छ त
त्यो तिमी नै हौ
कसैले सिक्न चाहेमा पनि
सिकाउने गुरु तिमी नै हौ
मैले तिमीलाई कहिल्यै निराश र दुखी देखिन
सधैं सुशील, कन्चन र चन्चल मात्र देखिरहेछु ।
दिमखोला !
तर,
आज मसँग सधैं झै हाँस्ने र हसाउने खबर छैन
म त तिमीलाई एउटा मृत्यु खबर पो दिन खोज्दैछु
बिन्ती! माफ गर मलाई
नसके पनि सुनाउनु परेकोछ
नचाहेर पनि भन्नु परेकोछ
तिम्रो नाममा दु:खद खबर बोकेर आएकोछु
हो, एउटा पिडादायी खबर
पिडा नै पिडाले भरिएको कुम्लो लिएर आएकोछु ।
दिमखोला !
कुनै दिन तिम्रो काखमा
एउटा टुहुरो शिशु लदिबुदी खेल्न आएको थियो रे
सौतेनी आमाको चोटले आहत बनेर
तिम्रो पाउमा रुन आएको थियो रे
त्यो बालक,
आमा खोज्दै तिम्रो नजिक आएर चियाउदा
तिमीले तिम्रै अमृतजल पिलाएर
आमाकी दुधको तिर्सना मेटाइदियौ रे
फकाइ फुलाई गरेर आसुँ पुछिदिदै
अङालोमा सुम्सुम्याएका थियौ रे
अनी हराएको उसको मुस्कान हेर्न
हाँस्दै रुदै जिस्किदै खेल्थ्यौ रे
उसैको सुख र खुशीको लागि
बिभिन्न जीवन खेल सिकाएथ्यौ रे
अप्ठ्यारोसँग जुध्न र जित्न
आत्मबल र ज्ञान दिलाएथ्यौ रे ।
जीवनका हरेक पलहरुमा
साथ र हात दिएथ्यौ रे ।
तर अब,
उही टुहुरो बालक,
तिम्रो सज्जन सहपाठी,
तिमीले सिकाएका ज्ञानहरु
तिमीसँगको साईनो हामीलाई छाडेर
सधैं सधैंका लागि बिदा भएर जानुभयो !
दिमखोला !
हो,
उहाँले हामीलाई एक्लै छाडेर जानुभयो
उहाँले भन्नुहुन्थ्यो, बारम्बार
"जानेबेलामा, अन्तिम पटक
दिमखोलासँग भेट गराइदेउ
दिमखोलासँग बिदा लिन्छु
गुण तिर्न नसकेकोमा माफि माग्छु"
तर,
उहाँको चाहना बिपरित
हामीले झन झन टाढा पुर्यायौ
उहाँले एकचोटि तिमीलाई भेटेर
शिशु र बाल्यकालदेखिको सम्झना
मुटुमा साँचेर जाने अन्तिम इच्छा
हामीले पुरा गरिदिन सकेनौ ।
दिमखोला !
क्षमा गर है !
हाम्रो बुवालाई निष्ठुरी ठान्दै नठान
हाम्रो देवतालाई अपवित्र मान्दै नमान
हाम्रो जन्मदातालाई स्वार्थी सोच्दै नसोच
दोषी त हामी हौ
मन दुखाऔ, चित्त दुखाऔ, हामीसँग
गाली देउ, सराप देउ, हामीलाई नै
हाम्रो गल्तिको सजायमा हाम्रो बुवालाई
स्वर्ग जाने बाटोमा नअल्झाउनु है
स्वर्गको दोका बन्द नगर्दिनु है, कसैगरी
अन्तिम शास रहुन्जेल पनि
तिम्रै नाम जपिरहनुभाथ्यो
अन्तिम धड्कन चलुन्जेल पनि
तिमीलाई भेट्न चाहिरहनुभाथ्यो
उहाँ त चाहनुहुन्थ्यो,
बाँचे पनि तिम्रै अमृत-जलले बचाइदियोस्
जाने नै भए पनि तिम्रै काखमा प्राण जावस्
तर,
दिमखोला !
आशै आशमा बस्यौ हामीहरु
अन्तिमसम्म पनि ठुलो सपना देखिरह्यौ
अनी अहिले
न त उहाँ तिमीसँग, तिम्रै काखमा
न त हामीसँग, हाम्रै साथमा
रहनु भएन कसैसँग, कसैको माझमा
एक्लै एक्लै जानुभयो, कहिल्यै नफर्किने गरी
हामीलाई सधैं सधैंका लागि टुहुरो पारेर जानु भयो ।
दिमखोला !
डमाकुर र मान्डलिपलाई पनि यो खबर पुर्याइदिनु
पोतल, बिचिवाङ र राङ्सी भीरलाई पनि यो कुरा भन्नु
झिम्फु, राङ्झिना र किउलिवाङलाई पनि यही खबर गर्नु
अब कसैले नपर्खिए हुन्छ
हाम्रो सामु उहाँ अब कहिल्यै आउनु हुन्न
बरु, सबैले माफ गरुन्
अन्तिम बिदा माग्न पाउनु भएन
चाहदा चाहदै पनि समयले हतार गर्यो
सपना जस्तो लाग्ने बिपना भैदियो
अब उहाँको अन्तिम सन्देश मात्र छ ।
धेरै नरुनु, चिन्ता नलिनु
धेरै नपिर्नु, धेरै नदुख्नु
आँफैलाई सम्हाल्नु, विश्वाश नहार्नु
अजर-अमर तिम्रो अमृत-जल
तोके-टुहुरालाई पिलाइरहनु
असहायको दौतरी बनिरहनु
सबैलाई कृपा गरिरहनु
निश्छल माया पाइरहनु
तिमी निरन्तर यसरी नै
बगिरहनु, बगिरहनु, बगिरहनु,.. ।
20 May,'09
अझै याद छ मलाई
कलकल गर्ने तिम्रो बोलीमा
चौडा तिम्रो छात्तीमा, झरनामा
खुल्ला हृदय र जिस्किने बानीमा
हाँसिरहन्थ्यौ सधैं सधैं
हसाइरहन्थ्यौ सधैं सधैं
यसैमा म पनि रमाइरहन्थें
लाग्थ्यो,
अशली जिन्दगी जिउन कसैले जानेको छ त
त्यो तिमी नै हौ
कसैले सिक्न चाहेमा पनि
सिकाउने गुरु तिमी नै हौ
मैले तिमीलाई कहिल्यै निराश र दुखी देखिन
सधैं सुशील, कन्चन र चन्चल मात्र देखिरहेछु ।
दिमखोला !
तर,
आज मसँग सधैं झै हाँस्ने र हसाउने खबर छैन
म त तिमीलाई एउटा मृत्यु खबर पो दिन खोज्दैछु
बिन्ती! माफ गर मलाई
नसके पनि सुनाउनु परेकोछ
नचाहेर पनि भन्नु परेकोछ
तिम्रो नाममा दु:खद खबर बोकेर आएकोछु
हो, एउटा पिडादायी खबर
पिडा नै पिडाले भरिएको कुम्लो लिएर आएकोछु ।
दिमखोला !
कुनै दिन तिम्रो काखमा
एउटा टुहुरो शिशु लदिबुदी खेल्न आएको थियो रे
सौतेनी आमाको चोटले आहत बनेर
तिम्रो पाउमा रुन आएको थियो रे
त्यो बालक,
आमा खोज्दै तिम्रो नजिक आएर चियाउदा
तिमीले तिम्रै अमृतजल पिलाएर
आमाकी दुधको तिर्सना मेटाइदियौ रे
फकाइ फुलाई गरेर आसुँ पुछिदिदै
अङालोमा सुम्सुम्याएका थियौ रे
अनी हराएको उसको मुस्कान हेर्न
हाँस्दै रुदै जिस्किदै खेल्थ्यौ रे
उसैको सुख र खुशीको लागि
बिभिन्न जीवन खेल सिकाएथ्यौ रे
अप्ठ्यारोसँग जुध्न र जित्न
आत्मबल र ज्ञान दिलाएथ्यौ रे ।
जीवनका हरेक पलहरुमा
साथ र हात दिएथ्यौ रे ।
तर अब,
उही टुहुरो बालक,
तिम्रो सज्जन सहपाठी,
तिमीले सिकाएका ज्ञानहरु
तिमीसँगको साईनो हामीलाई छाडेर
सधैं सधैंका लागि बिदा भएर जानुभयो !
दिमखोला !
हो,
उहाँले हामीलाई एक्लै छाडेर जानुभयो
उहाँले भन्नुहुन्थ्यो, बारम्बार
"जानेबेलामा, अन्तिम पटक
दिमखोलासँग भेट गराइदेउ
दिमखोलासँग बिदा लिन्छु
गुण तिर्न नसकेकोमा माफि माग्छु"
तर,
उहाँको चाहना बिपरित
हामीले झन झन टाढा पुर्यायौ
उहाँले एकचोटि तिमीलाई भेटेर
शिशु र बाल्यकालदेखिको सम्झना
मुटुमा साँचेर जाने अन्तिम इच्छा
हामीले पुरा गरिदिन सकेनौ ।
दिमखोला !
क्षमा गर है !
हाम्रो बुवालाई निष्ठुरी ठान्दै नठान
हाम्रो देवतालाई अपवित्र मान्दै नमान
हाम्रो जन्मदातालाई स्वार्थी सोच्दै नसोच
दोषी त हामी हौ
मन दुखाऔ, चित्त दुखाऔ, हामीसँग
गाली देउ, सराप देउ, हामीलाई नै
हाम्रो गल्तिको सजायमा हाम्रो बुवालाई
स्वर्ग जाने बाटोमा नअल्झाउनु है
स्वर्गको दोका बन्द नगर्दिनु है, कसैगरी
अन्तिम शास रहुन्जेल पनि
तिम्रै नाम जपिरहनुभाथ्यो
अन्तिम धड्कन चलुन्जेल पनि
तिमीलाई भेट्न चाहिरहनुभाथ्यो
उहाँ त चाहनुहुन्थ्यो,
बाँचे पनि तिम्रै अमृत-जलले बचाइदियोस्
जाने नै भए पनि तिम्रै काखमा प्राण जावस्
तर,
दिमखोला !
आशै आशमा बस्यौ हामीहरु
अन्तिमसम्म पनि ठुलो सपना देखिरह्यौ
अनी अहिले
न त उहाँ तिमीसँग, तिम्रै काखमा
न त हामीसँग, हाम्रै साथमा
रहनु भएन कसैसँग, कसैको माझमा
एक्लै एक्लै जानुभयो, कहिल्यै नफर्किने गरी
हामीलाई सधैं सधैंका लागि टुहुरो पारेर जानु भयो ।
दिमखोला !
डमाकुर र मान्डलिपलाई पनि यो खबर पुर्याइदिनु
पोतल, बिचिवाङ र राङ्सी भीरलाई पनि यो कुरा भन्नु
झिम्फु, राङ्झिना र किउलिवाङलाई पनि यही खबर गर्नु
अब कसैले नपर्खिए हुन्छ
हाम्रो सामु उहाँ अब कहिल्यै आउनु हुन्न
बरु, सबैले माफ गरुन्
अन्तिम बिदा माग्न पाउनु भएन
चाहदा चाहदै पनि समयले हतार गर्यो
सपना जस्तो लाग्ने बिपना भैदियो
अब उहाँको अन्तिम सन्देश मात्र छ ।
धेरै नरुनु, चिन्ता नलिनु
धेरै नपिर्नु, धेरै नदुख्नु
आँफैलाई सम्हाल्नु, विश्वाश नहार्नु
अजर-अमर तिम्रो अमृत-जल
तोके-टुहुरालाई पिलाइरहनु
असहायको दौतरी बनिरहनु
सबैलाई कृपा गरिरहनु
निश्छल माया पाइरहनु
तिमी निरन्तर यसरी नै
बगिरहनु, बगिरहनु, बगिरहनु,.. ।
20 May,'09
Friday, April 2, 2010
एक अपवाद भैदिएको भए !
साँझपख अस्ताउने घाम बिहान झुल्के जस्तै
मिर्मिरेमा बिलाउने जून साँझ टल्के जस्तै
मेरो बुवा गएर'नि फेरी फर्की आउने भए,
मैले सधैं धैर्य गर्दै आउने बाटो कुर्ने थिएँ ।
नदीनाला बाफ पछी बादल बनी बर्षे जस्तै
फूलको हाङा रोपेपछी नयाँ बिरुवा उम्रे जस्तै
मेरो बुवा स्वर्गे पछी फेरी बिउँझी उठ्ने भए,
मैले सधैं आशिष र न्यानो काँख पाउने थिएँ ।
पहाडहरु समयसङै समथर मैदान बने जस्तै
मरुभुमी अचानकमै बिशाल सागर बने जस्तै
मेरो बुवा बिधीको बिपरित-दिशा घुम्ने भए,
मैले सधैं दर्शनमा हाँसी-खुशी जिउने थिएँ ।
जङलका रुखहरुले ऋतु-ऋतु रुप फेरे जस्तै
कुहिरोले प्रकृतिलाई एकछिन छोपी खुले जस्तै
मेरो बुवा अलप भएर फेरी सामु आउने भए,
भगवान पूज्न आस्था र विश्वाश राख्ने थिएँ ।
गौतम बुद्ध दरबार त्यागी भिक्षु बन्न हिंडे जस्तै
ज्ञान पाउन सन्त-महान्त भेषधारण गरे जस्तै
मेरो बुवा तथास्तुको वरदानमा मिल्ने भए,
जीवनभरी योगी बनी तपस्यामा लीन हुने थिएँ ।
२० चैत्र, २०६६
मिर्मिरेमा बिलाउने जून साँझ टल्के जस्तै
मेरो बुवा गएर'नि फेरी फर्की आउने भए,
मैले सधैं धैर्य गर्दै आउने बाटो कुर्ने थिएँ ।
नदीनाला बाफ पछी बादल बनी बर्षे जस्तै
फूलको हाङा रोपेपछी नयाँ बिरुवा उम्रे जस्तै
मेरो बुवा स्वर्गे पछी फेरी बिउँझी उठ्ने भए,
मैले सधैं आशिष र न्यानो काँख पाउने थिएँ ।
पहाडहरु समयसङै समथर मैदान बने जस्तै
मरुभुमी अचानकमै बिशाल सागर बने जस्तै
मेरो बुवा बिधीको बिपरित-दिशा घुम्ने भए,
मैले सधैं दर्शनमा हाँसी-खुशी जिउने थिएँ ।
जङलका रुखहरुले ऋतु-ऋतु रुप फेरे जस्तै
कुहिरोले प्रकृतिलाई एकछिन छोपी खुले जस्तै
मेरो बुवा अलप भएर फेरी सामु आउने भए,
भगवान पूज्न आस्था र विश्वाश राख्ने थिएँ ।
गौतम बुद्ध दरबार त्यागी भिक्षु बन्न हिंडे जस्तै
ज्ञान पाउन सन्त-महान्त भेषधारण गरे जस्तै
मेरो बुवा तथास्तुको वरदानमा मिल्ने भए,
जीवनभरी योगी बनी तपस्यामा लीन हुने थिएँ ।
२० चैत्र, २०६६
बीस चैत्र दुई हजार पैसठ्ठी साल
बीस चैत्र दुई हजार पैसठ्ठी साल ।
हाम्रै घरमा आयो बरै निर्दयी काल ।
तीन छोरा बिदेशमा भाग्य लेख्दा लेख्दै
दुई छोरी कर्म घरमा आसुँ पुछ्दा पुछ्दै
छोरा! छोरी! भन्दा भन्दै रोकिएछ शास
आमाले रोक्दा रोक्दै जीवन भो'रे लाश ।
अन्तिमसम्म दिमखोलाको पानी माग्दा माग्दै
बिरानोमा शैयाबाट पुर्खौली घर खोज्दा खोज्दै
बाँच्छु भन्दा भन्दै कठै! भएछ स्वर्गवास
आमाले छेक्दा छेक्दै जीवन भो'रे लाश ।
सङिनिले दोग्दा दोग्दै कठ्याङ्रिएछ हात
धेरै खोजिन् तार्न तर तारिएन दैबी रित
कुर्दा कुर्दै सन्तानलाई अधुरो भो आश
आमाको अङालोमै बुवा हुनुभयो रे लाश ।
बीस चैत्र दुई हजार पैसठ्ठी साल ।
हाम्रै घरमा आयो बरै निर्दयी काल ।
२० चैत्र, २०६६
हाम्रै घरमा आयो बरै निर्दयी काल ।
तीन छोरा बिदेशमा भाग्य लेख्दा लेख्दै
दुई छोरी कर्म घरमा आसुँ पुछ्दा पुछ्दै
छोरा! छोरी! भन्दा भन्दै रोकिएछ शास
आमाले रोक्दा रोक्दै जीवन भो'रे लाश ।
अन्तिमसम्म दिमखोलाको पानी माग्दा माग्दै
बिरानोमा शैयाबाट पुर्खौली घर खोज्दा खोज्दै
बाँच्छु भन्दा भन्दै कठै! भएछ स्वर्गवास
आमाले छेक्दा छेक्दै जीवन भो'रे लाश ।
सङिनिले दोग्दा दोग्दै कठ्याङ्रिएछ हात
धेरै खोजिन् तार्न तर तारिएन दैबी रित
कुर्दा कुर्दै सन्तानलाई अधुरो भो आश
आमाको अङालोमै बुवा हुनुभयो रे लाश ।
बीस चैत्र दुई हजार पैसठ्ठी साल ।
हाम्रै घरमा आयो बरै निर्दयी काल ।
२० चैत्र, २०६६
Subscribe to:
Posts (Atom)